Home

Hier vind je uitleg over de verschillende rodeofiguren. Ik hoop hiermee vooral beginnende rodeokajakkers te bereiken of wildwaterkajakkers die ook eens iets willen weten over die rare kerels in hun korte platte bootjes, die in plaats van tussen de rotsen te varen, tegen elke steen gaan plakken. Maar ook een leek en zelfs de echte rodeofreaks kunnen misschien geïnteresseerd zijn.

Door regelmatig Franse en Engelse rodeosites te bezoeken, heb ik dit lijstje aangelegd en er uiteindelijk een Nederlandstalige versie van gemaakt. Het is niet altijd zo eenvoudig een beweging met woorden uit te leggen. Daardoor zijn sommige termen misschien wat gebrekkig uitgelegd, maar ik hoop dat je ze begrijpt, een filmpje erbij zou veel duidelijk maken. Maar daar  kun je op andere sites voor terecht. Onderaan deze pagina staan er wel enkele links naar geanimeerde sites.

 Meestal zegt de verklaring enkel iets over wat het figuur is, hoe je het moet uitvoeren, dat is een ander paar mouwen.

(De nieuwe generatie freestyle figuren)

Soorten golven

Voor je de bewegingen kunt begrijpen, moet je iets kennen van de golven, een beetje theoretisch, misschien raar maar zo begrijp je de rest beter.

Gladde golf : Doordat het water plaatselijk sneller stroomt, krijg je een put waarna het water weer omhoog gaat, dit is een golf. Hier kun je op blijven surfen door het hoogteverschil. Het water stroomt omhoog, je gewicht duwt je naar beneden dus blijf je voor de golf. Figuren maken op een gladde golf is moeilijk omdat als je een foute beweging maakt er onmiddellijk over spoelt. Ook als je boot te traag is, spoel je over de golf.

Golf met stopper : Is ongeveer hetzelfde van een gladde golf met dat verschil dat er boven op de golf een stopper (schuimkraag, breker) is. Het water gaat zo steil omhoog op de golf dat bovenaan terugvalt voor de golf. Het water stroomt bovenaan de golf dus niet door en keert zelfs terug stroomopwaarts. Hier kun je op blijven surfen door het hoogteverschil, en doordat de stopper je gedeeltelijk tegenhoudt. Figuren maken op een golf met stopper is ook moeilijk maar de kans dat je bij elke foute beweging onmiddellijk uitspoelt, is kleiner.

Voorwaarts surfen is de basispositie van waaruit andere figuren worden ingezet op een golven.

Gat : Door een plots verval, krijg je onmiddellijk erna een leegte gevolgd door een stopper, schuimkraag, breker. Hier blijf je in hangen doordat de stopper gepaard gaat nogal wat keerzog, rappel. De kracht van het terugkerende water is dus groter dan die van het doorstromende water.

Voorwaarts surfen is vrijwel niet mogelijk. De meest voor de hand liggende figuur in een (klein) gat is de zijwaartse steun. Als je er toch in slaagt je boot recht voorwaarts  te houden, zal het om een blast gaan. Opgelet als je in een gat gaat. Deze zijn niet altijd zo onschuldig, m.a.w je moet er ook uit geraken.

Rol of wals : Dit is een variante van gat of golf met stopper. Het is eigenlijk alleen een stopper. Deze wordt gecreëerd door een geleidelijker verval waarbij het snelstromende water botst op trager stromend water. Dit gaat niet gepaard gaat met een golf ( of verhoging).

Rappel : Verval met gat waarna het water niet doorstroomt maar krachtig teruggezogen wordt in het gat, zodat het oneindig blijft recirculeren. Slechts een klein deel spoelt diep onderdoor en stroomt dan verder. Drijvende objecten die in de rappel terecht komen blijven er in hangen, dus ook kajakkers en zwemmers.  Rappels zijn gevaarlijk en worden niet gebruikt om aan rodeo te doen. Veel kunstmatige barrages in België hebben een gevaarlijke rappel. 28-05-2000

Combinatie van de vorige : Dikwijls, bij complexere stromingen, is het niet uit te maken wat het precies is. Soms, bij bredere passages zijn golven, stoppers en gaten naast elkaar te vinden, wat aanleiding heeft tot een heel gamma van mogelijke figuren.

Basisfiguren

Surfen : Voorwaarts of achterwaarts varen op de golf, statisch t.o.v de golf, …( frontsurf, backsurf)

Blast : Surfen voor de wals of 't gat, met je neus op het groene gedeelte (het gedeelte stroomopwaarts) en je staart in of onder de schuimkraag van de stopper. Ook achterwaarts.( frontblast, backblast)

Zijwaartse steun (side surf) : loodrecht op de stroming blijven hangen, steunend op de stopper

Pop-out :  De boot die krachtig omhoog springt uit het water. M.a.w. wanneer de boot onderwater wordt geduwd, door de stroming of paddelkracht of te vallen, en nadien door de opwaartse kracht van zijn volume heel krachtig uit het water wordt gestuwd.28-05-2000
Meestal gebeurt dit evenwijdig met de stroming en dan heb je een chandel, maar het kan eventueel ook zijwaarts. Sommigen spreken pas van een pop-out wanneer de boot volledig het water verlaat. Dus eigenlijk efkes in de lucht gaat en 'aireal' is.

Chandel – ender : De boot voorwaarts verticaal zetten. De boeg wordt ondergeduwd door de stroming en de boot komt verticaal te staan.

Squirt – sterndip – soleil : De boot achterwaarts verticaal zetten. Bvb door te ondersnijden bij het invaren na verlaten van een keerwater.

Overige figuren

Pirouette : Chandel en als je verticaal staat 360° draaien. 180° verticaal rond je as is dus een halve pirouette.

Flatspin – 360 : Vloeiend 360° rond as draaien maar horizontaal blijven en slechts  één paddelslag per 180°.

Clean spin : Flat spin, 360°, maar met maar één paddelslag. Eén slag om de rotatie in te zetten en dan wordt de paddel boven het hoofd gehouden.

Superclean spin : Flat spin zonder paddelslagen, ook geen slag om de beweging in te zetten. De paddel wordt boven het hoofd gehouden.

Shuv-it : vloeiend 180° draaien in één richting en onmiddellijk 180° terug in de andere richting, en per 180° draai slechts één paddelslag.

Mc twist : 360° onder hoek van 45°, dus met 2x een halve chandel.

Whip-it : 360° maar d.m.v. een chandel, als je in de lucht zit laat je je zijwaarts vallen terug in het gat maar dan achterwaarts. Als je dit nu herhaalt, bekom je een 360°.

Rocksplat : De boot verticaal tegen een rots parkeren, door achterwaartse squirt ( variaties boomsplat, oeversplat, zwembadsplat, raftsplat, Pietsplat, …of toch niet.) (fotootje, Birdy op de Irreler Wasserfälle, Prüm-D)

Backsplat - Stern rocksplat: Of gewoon rocksplat, dus met boeg omhoog uit het water.
Frontsplat - Bow rocksplat: Rocksplat met het achtersteven omhoog en de boeg omlaag in het water.

Rockspin : Tijdens een rocksplat draaien tegen de rots en zo veranderen van frontsplat naar backsplat of omgekeerd van back naar front, wat moeilijker is. 360° rockspin is 2x veranderen van uiteinde.28-05-2000

Screw up : Verticale eskimotage. Als je in chandel of soleil (squirt) gaat en je dreigt over te vallen, dan kun je alvorens je in het water valt, al eskimoteren terwijl je nog half verticaal bent, zodat je rechtop in het water valt. Wordt dikwijls  gedaan bij een mislukte pirouette (screw up).

Retendo: Een uiteinde van de boot verticaal of tenminste 45° uit het water krijgen, zonder het gat of de golf te verlaten.

J-leun : Dit is een bepaalde manier van leunen of steunen voor het inzetten van veel figuren. Het bestaat eruit de boot met je bekken zijwaarts te kantelen, maar je lichaam rechtop te houden. Zodat je zwaartepunt nog redelijk boven de boot ligt. Als je dan je lichaam bekijkt dat rechtop is en je bekken dat gedraaid is, krijg je een beetje de vorm van de letter J, vandaar...02-09-2000

Hops / double pump : De boot zijwaarts kanten, j-leun, en dan afwisselend de staart ondertrekken en vervolgens de boeg onderduwen. Dit is de startbeweging van vele figuren, waaronder de belangrijkste 'de cartwheel'.06-06-2000

Cartwheel : Zijwaartse rotatie van 360°, a.h.w. een radslag. De boot ligt zijwaarts, de boeg gaat onder, en draait onder de kajakker door, zodat hij achterwaarts komt te liggen. Als je dit nu herhaalt met het achtersteven, heb je 360° zijwaarts gedraaid. Dit gebeurt in een gat, op een golf met stopper moeilijke figuur en op een gladde golf bijna onmogelijk. 28-05-2000

Punten (Points): De hoeveelheid cartwheels iemand maakt wordt geteld per 'punt' of 'piont'. Een punt is letterlijk de punt van de boot die uit het water komt, zowel boeg of achtersteven, elk uiteinde dus. Bij een halve zijwaartse rotatie komt 1x een punt van de boot boven. Een geldige volledige cartwheel bestaat dus uit 2 punten, vanaf dan telt men per punt verder. Een cartwheel van 3 punten is dus 1 cartwheel en een halve, een '7-piont' cartwheel is 3 cartwheels en een halve. 28-05-2000

Clean cartwheel : Cartwheel met maar één paddelslag.

Super clean cartwheel : Cartwheel zonder paddelslag.19-05-2000

Flatwheel : Cartwheel op vlak water.

Eddyline cartwheel of keerwater cartwheel : Een vlakwater cartwheel bij het overschrijden van de keerwaterlijn, zowel bij het invaren of uitvaren.

Aerial cartwheel : Cartwheel waarbij tussen de eerste en de tweede slag, de boot volledig los komt uit het water. Dit gebeurt meestal wanneer de boot bij de eerste slag heel diep gaat en daardoor uit het water schiet. Makkelijker met boten die nog wat volume voorin hebben.

Splitwheel : Cartwheel maar na de eerste rotatie verander je van kant waarop je steunt. Maak dus een halve cartwheel bvb naar rechts, halverwege verander van kant, en je beëindigt de cartwheel steunend naar links.19-05-2000

Switches : Tijdens het cartwheelen veranderen van draairichting, niet zoals de splitwheel veranderen van steun richting. Switchen kan je niet in een gat omdat je draairichting bepaald wordt door de stroming, maar wel op vlakwater of bij een keerwater cartwheel. Je begint dus te cartwheelen, op een bepaald moment als de boeg of de staart onder is, vertraag je en val je stil, je staat dus verticaal, dan val je terug in de richting vanwaar je kwam en blijf je cartwheelen in die richting.06-06-2000

Wavewheel : Zijwaartse rotatie van 360°, door met hoge snelheid naar een hoge golf toe te varen. Vlak voor de top leun je zijwaarts en trek je je staart onder. Op het moment dat je over de top gaat, leun je nog steeds zijwaarts en werp je al je gewicht voorwaarts, zodat je een radslag maakt.  Makkelijker op hoge golven zonder stopper, ook leuk op zee. 19-05-2000

Freewheel : Cartwheel in de lucht terwijl je van een verval of waterval afkomt. Freakyyyyy... Om goed te zijn moet je 360° zijwaarts roteren, in vaktermen tenminste 2 punten halen. Alsof gewoon van een waterval afkomen nog niet genoeg is.28-05-2000

Grab - railgrab: Greep met de hand naar de tegenovergestelde kant van de kuip van de boot tijdens een figuur. Grabs doet men gewoon 'voor de show', men krijgt er geen punten voor tijdens rodeowedstrijden.  Je combineert ze met een andere figuur, je moet gewoon snel genoeg je paddel terug vast hebben. Heel populair is een grab tijdens het afkomen van een waterval, maar je kunt ook grabben bij een gewone chandel of bij een flatspin.
Je kunt ze vergelijken met de verschillende grabs bij het skateboarden, tailgrab, frontgrab, steelfish, ... 28-05-2000

Tailgrab : Greep naar de staart van de boot tijdens een figuur, bvb een chandel. Een moeilijkheid bij een tailgrab is dat je hierdoor je evenwicht verlegd. En je dan heel gemakkelijk de controle verliest over de figuur die je wou maken. 28-05-2000

Ollie-oops,ollies : Al surfend efkes los komen uit 't water. Ongeveer zo: Surf op een snelle golf, vertrek boven aan, door naar voren te leunen maak je snelheid en daal ja af naar de voet van de golf, beneden werp je al je gewicht naar achter. Je boot gaat nu planeren, je neus komt omhoog en alleen je staart staat in contact met het water. Als je dan abrupt terug naar voren leunt, kun je loskomen uit het water. 't Is een beetje zoals een ollie met een skateboard. 19-05-2000

Blunt : Een overslag van 180° op een gladde golf of op een brekende golf maar dan voor en los van de stopper. Maak snelheid door naar de beneden de golf te surfen. Daar doe je een beetje een ollie, op het moment dat je gewicht los komt van het water, werp je je boot zijwaarts, en dip je je neus. Het snel stromende water duwt deze nu plots de andere kant op, hierdoor slaat je staart omhoog en naar voor, waardoor je uiteindelijk 180° gedraaid bent. Je kan redelijk vlak blunten (roundhouse),off-vertical (ca 45°), maar ook volledig verticaal. Redelijk spectaculair.  (Als je te traag gaat of je neus te diep onder steekt, is de kans groot dat je over de golf spoelt.) 19-05-2000

Roundhouse : Een vlakke blunt, 180° draai waarbij de staart lichtjes omhoog komt, maar minder dan 45°(de boeg gaat een beetje onder), op een gladde golf of het groene gedeelte van een brekende golf dus weg van de stopper.23-05-2000

Arial blunt : Dit is een blunt, waarvan de aanvang zo krachtig is dat de boot volledig los komt uit het water, voor en/of tijdens de 180° draai.  ( Videootje (flash) van Corran Addison in de Riot Disco tijdens de trainingen op het wereldkampioenschap freestyle'99 en ook dit videootje (flash)van Eric Jakson in een Wave Sport Forplay eveneens toen op Full James door kayakmag.com) 19-05-2000

Cross grain blunt :  Heeft iemand hier een goede uitleg voor ??? Wat is het verschil met een gewone blunt ? Behalve misschien dat de boog, die je maakt bij het afdalen van bovenop de golf om snelheid te maken, iets uitgesprokener is. Zie Riotmoves. 23-10-2000

Kickflip : Airborn eskimorole, eskimorol in de lucht. Vaar met zeer hoge snelheid naar een hoge golf toe, een golf met een verticaal einde, als je de top bereikt, trek je een laatste krachtige paddelslag zodat je in de lucht gaat, na deze slag trek je je boot met een heupslag naast je, zodat je over de golf onderste boven in de lucht terecht komt, door de laatste slag bevindt je paddel zich in de ideale uitgangspositie voor een eskimorol, probeer deze tijdens of mogelijks nog voor de landing uit te voeren. P.S. Keep on dreaming !!

Loop, looping : Voorwaartse salto op een golf. Surf op een hoge steile golf, laat de boot in zo chandel komen dat je een krachtige pop-out zult krijgen , de stroming zal je meenemen naar boven aan de golf, leun lichtjes voorover zodat de boot gaat overhellen, bovenaan de golf moet de pop-out volgen, dan werp je je gewicht volledig naar voor tegen je dek. De boot komt uit het water, maakt een halve salto voorwaarts in de lucht. Wanneer de staart het water raakt, wordt hij zodanig meegenomen met de stroming dat je terug vlak op de golf beland. P.S. Still dreaming ...  19-05-2000

Mystery move : Je vaart in een gat. De boot en kajakker worden volledig onder geduwd en gezogen door de stroming. Enkele meters verder, of terug in het gat, komen beide terug boven. Voor een geslaagde mystery move moet men volledig verdwijnen en rechtop of verticaal (in chandel) terug bovenkomen. Dit kun je bijna alleen met een squirtboot. Dit is een boot met zeer weinig volume. Maar tegenwoordig lukt het ook met rodeobootjes die weinig volume hebben.

(De nieuwe generatie freestyle figuren)

andere termen ....

Rocker : Dit heeft te maken met de vorm van de onderkant van de boot. Met name hoe de boot gebogen is van voor naar achter toe, in de lengte, langsrichting dus. Sommige boten zijn bijna vlak, sommige zijn een banaan. Steepcreeking bootjes hebben bvb veel rocker, dus heel gebogen. Hierdoor boofen ze beter en komen ze rapper boven water na een steile sprong. Veel rocker betekend soms minder snelheid.

Concaaf : Eveneens in verband met de vorm van de bodem, als je een dwarsdoorsnede van de boot maakt, is de bodem concaaf als deze naar boven toe gebogen is. Veel bodems van windsurfplanken zijn concaaf of soms triconcaaf. Triconcaaf betekent dat er in de dwarsdoorsnede 3 bogen zichtbaar zijn. De bedoeling hiervan is dat waar de bogen sluiten er een opwaartse kracht ontstaat, waardoor men rapper gaat planeren. Er zou hierdoor ook minder contact zijn met het water bij hoge snelheid en dus nog extra snelheid winnen. (vb Necky Zip) 23-10-00

Typische zeesurf-figuren

De meeste figuren kunnen zowel op een statische golf op een rivier als op een dynamische golf in de branding uitgevoerd worden. Maar deze zijn toch enkele typische zee-surf termen.

Rolercoaster : Serie van bochten ( cutbacks en bottom turns) surfend op de golf.

Cutback : Scherp draaien door de boot plots op te kanten, van boven op de golf  naar beneden toe draaien.

Bottom turn : Van hoog op de golf naar beneden varen en daar met hoge snelheid een scherpe bocht naar boven maken.

Floater : Met hoge snelheid naar boven op de golf varen, als je boven aan het lipje van de golf bent, begint deze juist om te vallen, en krijg je al behoorlijk wat schuim, als je op de bovenkant van deze vallende golf surft, heb je een floater. (’n drijver)
 
Reacties

Als je wilt reageren op deze pagina, als je denkt dingen beter te weten, of beter te kunnen formuleren, of als er blunders zouden in staan, aarzel dan niet en mail me.

Links

De meeste bewegingen vind je geanimeerd op de Franse site  Pirouette (Helaas is de site afgesloten, maar sommige info is nog online.) Af en toe vermelden ze ook de punten die worden toegekend aan de verschillende bewegingen. Maar 't is wel in het Frans en 't zijn nogal kleine letterkes. Maar nie neuten, een  te gekke site.

De extreme bewegingen vind je op de Amerikaanse site van Riot. Bij kayak => moves vind je foto's bij de bewegingen. Je kunt ook enkele video's downloaden, 30MB!!(Sorry, maar deze vid's are off, maar bekijk de vid's bij Riotambulance), met o.a. een clean 1080 aireal blunt als promotie voor de Disco. Dit is een blunt waarbij Corran loskomt uit het water en dan nog blijft rond spinnen zonder paddelslagen tot hij drie volledige 360°-rotaties heeft.

Bij Mountainbuzz.com - moves vind je ook de nodige info over hoe je sommige figuren moet uitvoeren, opgesplitst in verschillende stappen en vergezeld van beelden.06-06-2000

Bij de National Organization of  Whitewater Rodeos (NOWR)  vind je uitleg over bewegingen, maar vooral het puntensysteem om rodeowedstrijden te beoordelen is interessant. Eigenlijk is het nogal droog en technisch maar als je ooit eens zo een wedstrijd wilt volgen kan het interessant zijn.

Op de Scandinavian Playboater site vind je een heel uitgebreide uitleg in verschillende stappen over het maken van cartwheels.

En als je alles goed gelezen en bestudeerd hebt, dan kun je je kunsten uittesten op één van de volgende golfjes. Bij Playak.com vind je de beste rodeoplekjes in de wereld. Ze hebben nu ook een moves section met vooral C1-moves door Oliver Castle.

Verder zijn er nog veel sites met bewegingen, teveel om op te noemen. Je komt ze wel tegen als je de kajak- en vooral de rodeosites afsurft.